Co to jest studzienka rewizyjna? Rodzaje i zastosowanie
Co to jest studzienka rewizyjna?
Studzienka rewizyjna to ważny element każdego systemu kanalizacji, wentylacji lub innego typu rurociągu. Pozwala ona na wykonanie kontroli stanu instalacji, wykonania napraw lub regulacji.Studzienki rewizyjne to elementy instalacji wkopywane w grunt, w taki sposób, aby jej wylot umieszczony był nad gruntem. Studnia rewizyjna Może ona może mieć kształt komina, skrzyni lub beczki. W zależności od rozmiaru i przeznaczenia, studzienki rewizyjne wykonane mogą być z betonu (w przypadku tych większych, na przykład studzienek kanalizacyjnych), lub z tworzyw sztucznych tj. PCV.
Do czego służy studzienka kanalizacyjna?
Studnie rewizyjne umieszcza się zwykle w miejscu krzyżowania się lub rozgałęziania przewodów, jak również w punktach, gdzie zainstalowane jest dodatkowe oprzyrządowanie — wodomierze czy gazomierze. Najpowszechniej wykorzystywane są studzienki kanalizacyjne, jednak stosowane są równie powszechnie niemal w każdym typie instalacji — od tych publicznych, takich jak gazociągi, wodociągi czy sieci komunikacyjne, aż po zastosowanie domowe — na przykład w przydomowych oczyszczalniach ścieków i systemach kanalizacyjnych. Często studzienki rewizyjne zakładane są także w miejscach, w których publiczne instalacje przechodzą do prywatnej części sieci — tam montowane są liczniki, pozwalające sprawdzić zużycie danego medium.Studzienki rewizyjne umieszczane są wszędzie tam, gdzie znajduje się potencjalnie trudny odcinek przewodu kanalizacyjnego lub innego — w miejscach łączenia różnej średnicy przewodów, na odcinkach zmiany kierunku, w punktach gdzie instalacja zmienia średnicę. Wszystkie wymienione miejsca, w przypadku kanalizacji są potencjalnie zagrożone powstawaniem zatorów, dlatego umiejscowienie studzienki rewizyjnej nad tymi potencjalnie niebezpiecznymi miejscami pozwoli na dokładną inspekcję miejsca i szybkie usunięcie ewentualnej awarii.
Rodzaje studzienek rewizyjnych
Ze względu na specyfikację i rolę, jaką pełnią, wyróżniamy następujące rodzaje studzienek inspekcyjnych:Studzienki rewizyjne włazowe
Wykonane z betonu i przykryte żeliwnym lub stalowym włazem, zwykle mają średnicę od 0.8 do 1 metra dla kanałów o średnicy poniżej 0.6 metra i 1.2 metra dla kanałów o wyższej średnicy. Są to studzienki rewizyjne zaopatrzone w drabinkę lub schody wewnętrzne umożliwiające zejście do kanału i wykonanie inspekcji, lub potrzebnych napraw. Najczęściej stosowane w przypadku instalacji ściekowych, burzowych i szeroko pojętego systemu kanalizacji.Studzienki rewizyjne niewłazowe
Niewielkie studzienki rewizyjne wykonane często z tworzyw sztucznych, pozwalające na obserwację przepływu w kanale lub użycie sprzętu kontrolnego/czyszczącego z powierzchni gruntu. Tego typu studzienki rewizyjne występują w czterech podstawowych wymiarach - 25 cm, 31,5 cm, 40 cm, i 60 cm. Zwykle kontrole przeprowadzane w takich studzienkach rewizyjnych odbywają się za pomocą specjalnych kamer, które można wpuścić do wewnątrz i sterować nimi z powierzchni gruntu.Studzienka rewizyjna przelotowa
Umieszczana zwykle w miejscach załamania kanału w poziomie, na zmianach spadku instalacji oraz na długich, prostych odcinkach, gdy odległość między dwoma studzienkami rewizyjnymi węzłowymi jest zbyt duża, by móc wykonać inspekcję na całej długości między nimi.Studzienka rewizyjna połączeniowa
Umieszczana w miejscu połączenia dwóch kanałów w jeden.Zastosowanie studzienek rewizyjnych
Do najbardziej rozpowszechnionych zastosowań studzienek rewizyjnych należą:- studzienka kanalizacyjna
- gazowa studzienka inspekcyjna
- studzienka do odczytu wodomierzy
- studzienka telekomunikacyjna
- studzienka rewizyjna dla przydomowych oczyszczalni
- studzienka armaturowa
Gdzie umieścić studzienkę rewizyjną do szamba?
Umiejscowienie studzienki rewizyjnej w instalacji szamba ma kluczowe znaczenie dla efektywnego monitorowania i konserwacji systemu. Właściwie rozmieszczone studzienki rewizyjne pozwalają na szybki dostęp do newralgicznych punktów instalacji, minimalizując ryzyko poważnych awarii.
- Bezpośrednio przed szambem:
Studzienka powinna znajdować się w miejscu, gdzie rurociąg kanalizacyjny łączy się z szambem. Umożliwia to inspekcję wlotu do zbiornika oraz usunięcie ewentualnych zatorów. - Na długich odcinkach rur:
Jeśli odległość między budynkiem a szambem przekracza 10–15 metrów, należy umieścić dodatkową studzienkę rewizyjną w połowie długości rurociągu. Ułatwia to dostęp do instalacji na całej jej długości. - Na zmianach kierunku rurociągu:
Wszelkie załamania i zakręty w rurach są miejscami szczególnie narażonymi na tworzenie się zatorów. Studzienka w tych punktach pozwala na ich szybkie udrożnienie. - Na odcinkach o zmiennym spadku:
W miejscach, gdzie zmienia się nachylenie rur, studzienka rewizyjna umożliwia monitorowanie poprawności przepływu.
Dzięki właściwemu rozmieszczeniu studzienek rewizyjnych można uniknąć kosztownych prac ziemnych związanych z naprawą instalacji szamba.
Studzienki rewizyjne do drenażu – skuteczny sposób na połączenie rynien i drenażu
W systemach drenażowych studzienki rewizyjne pełnią równie istotną funkcję, co w instalacjach kanalizacyjnych. Są szczególnie przydatne w systemach łączących rynny z drenażem gruntowym, gdzie umożliwiają inspekcję, konserwację oraz odprowadzanie wody opadowej.
Gdzie umieścić studzienki rewizyjne w systemie drenażu?
- Przy wylotach rynien:
Studzienka powinna znajdować się w miejscu, gdzie rura spustowa łączy się z rurą drenarską. Pozwala to na wyłapywanie liści i zanieczyszczeń spływających z dachu. - Na połączeniach rur drenarskich:
W miejscach, gdzie spotykają się dwie lub więcej rur drenarskich, studzienka umożliwia kontrolę ich drożności. - Na prostych odcinkach:
W długich prostych fragmentach drenażu należy rozmieszczać studzienki co 10–20 metrów, aby zapewnić łatwy dostęp do rur w razie potrzeby czyszczenia. - Na końcu systemu drenażowego:
Woda z systemu drenażowego powinna być odprowadzana do studni chłonnej lub kanalizacji deszczowej. Studzienka w tym miejscu pozwala na monitorowanie i oczyszczanie wylotu.
Zalety stosowania studzienek rewizyjnych w drenażu
- Łatwość konserwacji: Umożliwiają szybkie czyszczenie rur drenarskich bez konieczności prowadzenia wykopów.
- Zbieranie zanieczyszczeń: Wyposażone w czyszczaki zatrzymują liście, piasek i inne odpady.
- Ochrona przed zatorami: Regularne inspekcje w studzienkach zapobiegają blokadom, które mogą prowadzić do zalania fundamentów.
Materiały stosowane w studzienkach drenażowych
Studzienki rewizyjne do drenażu wykonuje się zazwyczaj z wytrzymałych tworzyw sztucznych, takich jak PVC lub polipropylen. Dzięki temu są lekkie, odporne na korozję i łatwe w montażu. W przypadku intensywnych obciążeń, np. pod podjazdami, można stosować studzienki wzmacniane z żeliwnymi pokrywami.
Rodzaje studzienek rewizyjnych
Ze względu na specyfikację i rolę, jaką pełnią, wyróżniamy następujące rodzaje studzienek inspekcyjnych:
Studzienki rewizyjne włazowe
Wykonane z betonu i przykryte żeliwnym lub stalowym włazem, zwykle mają średnicę od 0.8 do 1 metra dla kanałów o średnicy poniżej 0.6 metra i 1.2 metra dla kanałów o wyższej średnicy. Są to studzienki rewizyjne zaopatrzone w drabinkę lub schody wewnętrzne umożliwiające zejście do kanału i wykonanie inspekcji lub potrzebnych napraw. Najczęściej stosowane w przypadku instalacji ściekowych, burzowych i szeroko pojętego systemu kanalizacji.
Studzienki rewizyjne niewłazowe
Niewielkie studzienki rewizyjne wykonane często z tworzyw sztucznych, pozwalające na obserwację przepływu w kanale lub użycie sprzętu kontrolnego/czyszczącego z powierzchni gruntu. Tego typu studzienki rewizyjne występują w czterech podstawowych wymiarach - 25 cm, 31,5 cm, 40 cm, i 60 cm. Zwykle kontrole przeprowadzane w takich studzienkach rewizyjnych odbywają się za pomocą specjalnych kamer, które można wpuścić do wewnątrz i sterować nimi z powierzchni gruntu.
Studzienka rewizyjna przelotowa
Umieszczana zwykle w miejscach załamania kanału w poziomie, na zmianach spadku instalacji oraz na długich, prostych odcinkach, gdy odległość między dwoma studzienkami rewizyjnymi węzłowymi jest zbyt duża, by móc wykonać inspekcję na całej długości między nimi.
Studzienka rewizyjna połączeniowa
Umieszczana w miejscu połączenia dwóch kanałów w jeden.
Studzienka rewizyjna do szamba
Dedykowana dla systemów szamb, gdzie umożliwia monitorowanie poziomu zapełnienia i kontrolę szczelności.
Studzienka rewizyjna betonowa
Bardzo trwałe i ciężkie studzienki, wykonane z betonu, stosowane głównie w dużych systemach kanalizacyjnych oraz w miejscach narażonych na duże obciążenia.
Studzienka rewizyjna do kanalizacji
Najczęściej stosowana w systemach kanalizacyjnych do monitorowania stanu rur, udrażniania i inspekcji ewentualnych zatorów.
Studzienka rewizyjna do rynny
Zlokalizowana w systemach odprowadzania wody deszczowej z rynien, umożliwia kontrolę i oczyszczanie rur spustowych.
Studzienka rewizyjna żeliwna
Charakteryzuje się żeliwnym włazem, który zapewnia dużą wytrzymałość i trwałość, szczególnie w miejscach o ciężkim ruchu.
Zapchana studzienka rewizyjna - jakie są jej objawy i co zrobić?
Zapchana studzienka rewizyjna objawia się gromadzeniem wody wokół włazu, nieprzyjemnym zapachem oraz cofającymi się ściekami. W przypadku wystąpienia takich objawów konieczne jest szybkie podjęcie działań, takich jak: oczyszczenie studzienki za pomocą specjalistycznych narzędzi lub wezwanie fachowej firmy zajmującej się udrażnianiem kanalizacji.
Studzienka rewizyjna z osadnikiem - warto czy nie?
Studzienka rewizyjna z osadnikiem jest szczególnie przydatna w systemach kanalizacji burzowej oraz przydomowych oczyszczalniach ścieków. Osadnik pozwala na zatrzymywanie zanieczyszczeń, co zapobiega ich dalszemu przepływowi przez system. Rozwiązanie to jest warte rozważenia, jeśli system kanalizacyjny często ulega zapchaniu lub jeśli wymagana jest jego dłuższa żywotność.
Budowa i zasada działania studzienki kanalizacyjnej
Studzienka kanalizacyjna zbudowana jest z kilku kluczowych elementów: korpusu (komory), dna z kształtką przepływową, pokrywy lub włazu oraz – w przypadku większych modeli – rury teleskopowej umożliwiającej regulację wysokości. Jej zadaniem jest umożliwienie inspekcji i czyszczenia instalacji kanalizacyjnej w newralgicznych punktach, takich jak połączenia, zakręty czy zmiany spadku. Woda i ścieki spływają do studzienki, gdzie mogą osiadać cięższe zanieczyszczenia, natomiast pozostały płyn przepływa dalej do kanalizacji. Dzięki temu studzienka zapobiega zapychaniu się rur i umożliwia szybkie usunięcie ewentualnych zatorów.
Jak dobrać odpowiednią studzienkę kanalizacyjną?
Dobór odpowiedniej studzienki zależy od rodzaju instalacji, średnicy rur, głębokości posadowienia i przeznaczenia systemu. W domowych instalacjach odprowadzających wodę deszczową wystarczą niewielkie studzienki z PVC lub PP o średnicy 315–400 mm. W większych systemach kanalizacyjnych, przemysłowych czy burzowych stosuje się studzienki betonowe o średnicy powyżej 800 mm. Warto także zwrócić uwagę na typ pokrywy – modele z żeliwnym włazem są niezbędne w miejscach narażonych na obciążenia, np. podjazdach czy parkingach.
Montaż studzienki kanalizacyjnej – krok po kroku
- Wybierz odpowiednie miejsce – najlepiej w punkcie połączenia rur lub na odcinku o zwiększonym ryzyku zatorów.
- Wykonaj wykop o głębokości dostosowanej do wysokości studzienki i poziomu rur.
- Wyrównaj dno i wykonaj podsypkę z piasku lub żwiru w celu stabilizacji konstrukcji.
- Ustaw studzienkę i podłącz rury do jej króćców przy użyciu odpowiednich uszczelek.
- Sprawdź szczelność połączeń, a następnie zasyp studzienkę warstwami gruntu, zachowując stabilność i odpowiedni spadek.
- Zamontuj właz lub pokrywę, dopasowując jej poziom do nawierzchni terenu.
Poprawny montaż gwarantuje szczelność systemu i długą żywotność całej instalacji kanalizacyjnej.
Studzienki rewizyjne, przelotowe i osadnikowe – czym się różnią?
- Studzienki rewizyjne służą do kontroli i czyszczenia przewodów kanalizacyjnych. Umożliwiają wprowadzenie sprzętu inspekcyjnego lub czyszczącego do wnętrza instalacji.
- Studzienki przelotowe montuje się na prostych odcinkach instalacji, szczególnie wtedy, gdy odległość między dwoma studniami węzłowymi jest zbyt duża. Ułatwiają one kontrolę przepływu i udrażnianie rur.
- Studzienki osadnikowe pełnią funkcję filtrującą – zatrzymują piasek, liście i inne zanieczyszczenia, chroniąc dalsze odcinki systemu przed zapychaniem. Często stosowane są w połączeniu z rynnami i systemami odwodnienia deszczowego.
Dobór właściwego typu studzienki pozwala na bezpieczne i efektywne funkcjonowanie całej instalacji kanalizacyjnej oraz znacznie ułatwia jej eksploatację i konserwację.
Rozmiary studzienek rewizyjnych - jakie są najpopularniejsze w Polsce?
Najpopularniejsze rozmiary studzienek rewizyjnych w Polsce to:
- 25 cm - małe studzienki do systemów odwadniających i domowych instalacji,
- 31,5 cm - stosowane w mniejszych instalacjach kanalizacyjnych,
- 40 cm - uniwersalne rozwiązanie dla domowych i niewielkich komercyjnych systemów,
- 60 cm - najczęściej spotykane w głównych instalacjach kanalizacyjnych i burzowych.
W przypadku większych instalacji, stosuje się studzienki betonowe o średnicach 80-120 cm, które umożliwiają zejście do wnętrza studzienki w celu inspekcji i naprawy.